Кожедуб Александр - Ваўкалакi (На Белорусском Языке)Алесь Кажадуб Ваўкалакi Вяселле iмчала, здавалася, акурат па цалiку, бо снежная бель хавала ад вачэй уезджаную дарогу на роўным полi. Ды i iмчаць гэтая святочна апранутая моладзь - з-пад кажушкоў i жупаноў чырванелася вышыўка кашуль, стракацелi ўваччу вясёлкавых колераў каснiкi, ледзь трымалiся на галовах надта ж зухавата збiтыя набок магеркi, грывы коней былi старанна заплеценыя i перасыпаныя чырвона-белымi кветкамi, вiдаць, з анучак, - iмчаць гэтая моладзь магла толькi таму, што была вяселлем. Дакладней, не вяселлем, а дружынай жанiха, якая iмчала па маладую, каб адбiць яе, выкупiць, вымалiць, праўдамi i няпраўдамi забраць i павезцi, ахоўваючы пiльней за самую вялiкую каштоўнасць, у новую хату, дзе цяпер жыць маладой, гаспадарыць, падтрымлiваць цяпельца шчасця. Пасярод шнурка конных падскокваў таксама святочна ўпрыгожаны вазок - палазы спераду загнутыя паўкругам, вазок аздоблены разьбой, размаляваны, у яго накiдана розных футраў. Адно толькi замест маладых сядзеў у iм дзядзька ў гадах, i ягоны бурнос, накiнуты на кажух, амаль не варушыўся - дзядзька пабачыў, пэўна, ужо не адно вяселле i весялiцца пакуль што лiчыў за глупства. Конi з храпам задзiралi галовы, у чыстым паветры далёка разносiлiся выкрыкi хлопцаў, стралялi з-пад капытоў камякi снегу. Дружына ляцела. Аднак за невялiкай завонькаю ўжо блiзка бачыўся цёмна-шызы лес, насоўваўся, памалу расступалiся выносiстыя сосны, паказваючы нiжэйшае драбналессе - ялiнкi, бярэзiнкi, ядловец з ляшчынаю, - i тут ужо коннiкi мусiлi перайсцi на рысь, хоць галасы iх пры гэтым не сцiшылiся, а, наадварот, памацнелi. Рэха заскакала ў вяршалiнах дрэў, замiтусiлася ў кустоўi, зашархацела ў цяжкiх, аснежаных галiнах старых соснаў. Здавалася чамусьцi - рэха напалохала лес, прымусiла яго нават сцяцца, стаiцца. Ды дружыне ўсё адно было тут вольна i лёгка, як i ў полi. А жанiх i памiж дрэў круцiўся чортам, кiдаў каня з галавы ў хвост дружыны, трухаў побач з вазком, чапляўся з жарцiкамi да дзядзькi - ад весялосцi, ад радасцi, што распiрала грудзi, ад сваiх дваццацi з невялiкiм гадкоў. - Што, дзядзька Мiкiта, сычом сядзiш? - крычаў малады, Змiтрок. - Надзьмуўся як мыш на крупы! Спявай, весялiся, як забяром маладую - i брага будзе, i да брагi, музыкаў учуеш... Гэх, воўча мяса, пакруцiся шчэ! - i цуглi ўпiлiся ў конскiя губы, ажно выцiснулася пена. - Ды вось еду, - усё яшчэ сонна, як не дрэмлючы, адказваў дзядзька. - Не абы ж куды едзеш!.. - Лепш па сена ехаць, чым на вяселле. - Во сказануў! Хiба маладым не быў? Хiба радасцi... шчасця не бачыў? - Было шчасця. З жабiны прыгаршчы. Блiжэйшыя хлопцы, што прыслухоўвалiся да размовы, не хацелi прапусцiць нiводнага слова, зарагаталi. - Гэта, мусiць, ты сабе такую жонку ўзяў, - не здаваўся малады, - што жыццё нямiлае. А з выгляду ж спраўная яна, твая цётка Васiлiса, i не дурная. - Жанiцеся, панiчы, ды знайце скутку: тры днi вяселля, а цэлы век смутку! - як нi круцi, а старэйшы перамагаў у жартаўлiвай спрэчцы, нiяк маладому не ўдавалася збiць яго, трапiць не ў брыво, а ў вока. Ды цi ж дзiўна гэта? - Эт! - махнуў рукой Змiтрок. - Не тое дабро, што дабро, але тое, што каму даспадобы. Мне жанiцца даспадобы! - Правiльна! - нечакана згадзiўся Мiкiта, засмяяўся. - Ажанiся - кепска, не жанiся - кепска. Старыя казалi, - што два, то не адзiн. Н-но! Паганяй, малойчыкi, дружына едзе, хто супраць такой устоiць! Хлопцы загарлалi, засвiсталi, пачалi падварушваць коней. ...Яны здаля пачулi, нават не пачулi - адчулi вяселле i цяпер ця |